چرا در بعضی روابط نمیتوانیم خود واقعی باشیم؟
تا به حال شده در یک رابطه احساس کنید که ماسکی به صورت دارید و نمیتوانید خودِ واقعیتان باشید؟ این تجربه بسیار رایج است و دلایل مختلفی میتواند داشته باشد. این احساس میتواند در روابط عاطفی، دوستیها، روابط خانوادگی و حتی روابط کاری رخ دهد. در این پست وبلاگ، 18 دلیل احتمالی را بررسی میکنیم که چرا ممکن است در یک رابطه احساس کنید که نمیتوانید خودتان باشید:
- ✔️
ترس از قضاوت:
نگرانید که طرف مقابل شما را به خاطر عقاید، علایق یا رفتارهایتان قضاوت کند. - ✔️
تمایل به جلب رضایت:
میخواهید همیشه مورد تایید و پسند طرف مقابل باشید و به همین دلیل خودتان را سانسور میکنید. - ✔️
ترس از طرد شدن:
میترسید اگر خود واقعیتان را نشان دهید، طرف مقابل شما را ترک کند. - ✔️
سابقه تجربیات تلخ:
در گذشته، به خاطر ابراز وجود، مورد انتقاد، تمسخر یا طرد قرار گرفتهاید و این تجربه، شما را محتاط کرده است. - ✔️
اعتماد به نفس پایین:
خودتان را دوست ندارید و فکر میکنید که خودِ واقعیتان به اندازه کافی خوب نیست. - ✔️
تفاوت زیاد با طرف مقابل:
احساس میکنید که با طرف مقابلتان تفاوتهای اساسی دارید و نمیتوانید با او ارتباط برقرار کنید. - ✔️
فشار اجتماعی:
احساس میکنید که باید مطابق با هنجارهای اجتماعی رفتار کنید و این فشار، مانع از ابراز وجود شما میشود. - ✔️
انتظارات غیر واقعی:
از خودتان انتظارات غیر واقعی دارید و سعی میکنید فردی باشید که نیستید. - ✔️
نبود صمیمیت عاطفی:
رابطه شما با طرف مقابل صمیمی نیست و نمیتوانید احساسات و افکارتان را به راحتی با او در میان بگذارید. - ✔️
عدم پذیرش از طرف مقابل:
طرف مقابل شما، رفتارهایی از خود نشان میدهد که نشان میدهد شما را همانطور که هستید نمیپذیرد. - ✔️
الگوهای ارتباطی ناسالم:
در رابطه شما، الگوهای ارتباطی ناسالم وجود دارد، مانند انتقاد، سرزنش و تحقیر. - ✔️
عدم شناخت خود:
به خوبی خودتان را نمیشناسید و نمیدانید که واقعاً چه کسی هستید. - ✔️
تقلید از دیگران:
سعی میکنید رفتارهای دیگران را تقلید کنید تا مورد پسند قرار بگیرید. - ✔️
ترس از آسیب پذیری:
نمیخواهید آسیب پذیر باشید و احساسات واقعیتان را نشان دهید. - ✔️
سابقه سوء استفاده عاطفی:
در گذشته مورد سوء استفاده عاطفی قرار گرفتهاید و به همین دلیل، اعتماد به نفس خود را از دست دادهاید. - ✔️
عدم احساس امنیت:
در رابطه احساس امنیت نمیکنید و میترسید که مورد آزار و اذیت قرار بگیرید. - ✔️
نیاز به کنترل:
تمایل دارید که همه چیز را کنترل کنید و به همین دلیل، نمیتوانید خودتان باشید و اجازه دهید اتفاقات به طور طبیعی رخ دهند. - ✔️
نداشتن مرزهای مشخص:
مرزهای مشخصی برای خودتان تعیین نکردهاید و به دیگران اجازه میدهید که از شما سوء استفاده کنند.
این عوامل میتوانند به طور جداگانه یا ترکیبی، باعث شوند که فرد در یک رابطه احساس کند که نمیتواند خود واقعیاش باشد. باید این دلایل را شناسایی کنید و برای رفع آنها تلاش کنید. در صورتی که این مشکل به طور جدی زندگی شما را تحت تاثیر قرار داده است، کمک گرفتن از یک متخصص میتواند بسیار مفید باشد.
1. ترس از قضاوت شدن
ترس از قضاوت شدن یکی از بزرگترین موانع برای ابراز وجود واقعی در یک رابطه است.وقتی فرد احساس کند که طرف مقابل ممکن است او را به خاطر عقاید، علایق، یا حتی رفتارهای سادهاش قضاوت کند، به ناچار نقابی بر چهره میزند.این قضاوت میتواند به صورت مستقیم و با کلام ابراز شود، یا به صورت غیرمستقیم و از طریق زبان بدن و رفتارها منتقل شود.در هر صورت، نتیجه یکسان است: فرد احساس ناامنی میکند و نمیتواند خودِ واقعیاش را نشان دهد.این ترس اغلب ریشه در تجربیات گذشته دارد.شاید فرد در روابط قبلی خود مورد انتقاد و تحقیر قرار گرفته باشد، و این تجربه باعث شده باشد که در روابط جدید محتاطتر عمل کند.
برای غلبه بر این ترس، لازم است که فرد در مورد آن با طرف مقابل صحبت کند و سعی کند فضایی امن و بدون قضاوت ایجاد کند.در ضمن، پذیرش این واقعیت که هیچکس کامل نیست و همه اشتباه میکنند، میتواند به کاهش ترس از قضاوت شدن کمک کند.مهمتر از همه، فرد باید به این باور برسد که ارزش او به عنوان یک انسان به نظرات دیگران بستگی ندارد.اعتماد به نفس و خودباوری کلید رهایی از این ترس است.
2. تلاش برای راضی نگه داشتن طرف مقابل
گاهی اوقات، افراد در روابط خود آنقدر بر راضی نگه داشتن طرف مقابل متمرکز میشوند که از نیازها و خواستههای خود غافل میشوند.این تلاش افراطی برای جلب رضایت میتواند منجر به از دست دادن هویت واقعی فرد شود.وقتی فرد به طور مداوم برای راضی نگه داشتن طرف مقابل تلاش میکند، مجبور میشود رفتارهایی را از خود نشان دهد که با شخصیت واقعیاش مغایرت دارد.این امر میتواند منجر به احساس نارضایتی و پوچی در رابطه شود.این رفتار معمولاً ناشی از کمبود عزت نفس و ترس از دست دادن رابطه است.
فرد فکر میکند که اگر نتواند طرف مقابل را راضی نگه دارد، او را از دست خواهد داد.برای جلوگیری از این اتفاق، لازم است که فرد به خود و نیازهایش احترام بگذارد و در رابطه حد و مرزهای مشخصی تعیین کند.در ضمن، باید به یاد داشته باشیم که یک رابطه سالم بر پایه احترام متقابل و درک نیازهای هر دو طرف بنا شده است.اگر فرد نتواند نیازهای خود را در رابطه بیان کند، رابطه به یک طرفه تبدیل میشود و به شکست میانجامد.یاد بگیرید که نه بگویید و به خواسته های خود احترام بگذارید.
3. عدم وجود صمیمیت عاطفی
صمیمیت عاطفی یکی از ارکان اصلی یک رابطه سالم و پایدار است.وقتی در یک رابطه صمیمیت عاطفی وجود نداشته باشد، فرد احساس تنهایی و انزوا میکند و نمیتواند خودِ واقعیاش را نشان دهد.صمیمیت عاطفی به معنای توانایی به اشتراک گذاشتن احساسات، ترسها، رویاها و آسیبپذیریها با طرف مقابل است.وقتی فرد نتواند این کار را انجام دهد، رابطه سطحی و کمعمق باقی میماند.عدم وجود صمیمیت عاطفی میتواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله ترس از آسیبپذیری، عدم اعتماد به طرف مقابل، یا ناتوانی در برقراری ارتباط موثر.
برای ایجاد صمیمیت عاطفی در رابطه، لازم است که فرد به تدریج با طرف مقابل ارتباط برقرار کند و به او اعتماد کند.
در ضمن، باید فرد یاد بگیرد چگونه احساسات خود را به طور واضح و با صداقت بیان کند.گوش دادن فعال و همدلی با طرف مقابل نیز نقش مهمی در ایجاد صمیمیت عاطفی دارد.
به احساسات خود و طرف مقابل اهمیت بدهید.
4. وجود الگوهای رفتاری ناسالم
الگوهای رفتاری ناسالم مانند کنترلگری، سوء استفاده عاطفی، یا دستکاری روانی میتوانند مانع از ابراز وجود واقعی فرد در رابطه شوند.در این روابط، فرد مجبور میشود برای حفظ امنیت خود، رفتارهایی را از خود نشان دهد که با شخصیت واقعیاش مغایرت دارد.این الگوهای رفتاری معمولاً ریشه در مشکلات روانی یا تجربیات گذشته دارند.فردی که کنترلگر است، ممکن است در کودکی احساس ناامنی و ناتوانی کرده باشد، و حالا برای جبران این احساسات، سعی میکند دیگران را کنترل کند.برای رهایی از این الگوهای رفتاری، لازم است که فرد ابتدا وجود آنها را تشخیص دهد و سپس به دنبال کمک حرفهای باشد.
مشاوره و رواندرمانی میتواند به فرد کمک کند تا الگوهای رفتاری ناسالم خود را تغییر دهد و روابط سالمتری ایجاد کند.
در ضمن، باید فرد در این روابط حد و مرزهای مشخصی تعیین کند و از حقوق خود دفاع کند.هیچ کس نباید در رابطه مورد سوء استفاده قرار گیرد.سلامت روان خود را در اولویت قرار دهید.به دنبال کمک حرفه ای باشید.
5. تفاوت زیاد در ارزشها و باورها
وقتی دو نفر ارزشها و باورهای بسیار متفاوتی داشته باشند، ممکن است برای برقراری ارتباط و درک یکدیگر با مشکل مواجه شوند.این تفاوتها میتواند منجر به سوء تفاهم و درگیری شود، و فرد احساس کند که نمیتواند خودِ واقعیاش را در رابطه نشان دهد.مثلا اگر یک نفر به آزادی فردی اهمیت زیادی بدهد، در حالی که دیگری به سنت و پیروی از قوانین اعتقاد داشته باشد، ممکن است در مورد مسائل مختلف اختلاف نظر داشته باشند.برای حل این مشکل، لازم است که دو طرف به تفاوتهای یکدیگر احترام بگذارند و سعی کنند دیدگاههای هم را درک کنند.
در ضمن، باید در مورد ارزشها و باورهای خود به طور با صداقت صحبت کنند و در مورد مسائلی که برای هر دو طرف مهم است، به توافق برسند.
گاهی اوقات، تفاوتها آنقدر زیاد است که نمیتوان آنها را حل کرد.در این صورت، ممکن است بهتر باشد که دو نفر تصمیم بگیرند از یکدیگر جدا شوند.به تفاوت ها احترام بگذارید، اما سعی کنید نقاط مشترک را پیدا کنید.
6. ترس از طرد شدن
ترس از طرد شدن یکی از قویترین ترسهای انسانی است.وقتی فرد از طرد شدن توسط طرف مقابل میترسد، ممکن است برای جلوگیری از این اتفاق، رفتارهایی را از خود نشان دهد که با شخصیت واقعیاش مغایرت دارد.او ممکن است سعی کند همیشه مطیع و سازگار باشد، یا از بیان نظرات و احساسات خود خودداری کند.این ترس معمولاً ریشه در تجربیات گذشته دارد.شاید فرد در کودکی مورد بیمهری و بیتوجهی قرار گرفته باشد، و این تجربه باعث شده باشد که در روابط جدید بسیار محتاط عمل کند.برای غلبه بر این ترس، لازم است که فرد به خود و ارزش خود ایمان داشته باشد.
او باید به این باور برسد که حتی اگر طرد شود، باز هم ارزشمند و دوستداشتنی است.
در ضمن، باید فرد در رابطه با طرف مقابل صادق و روراست باشد و از بیان نظرات و احساسات خود نترسد.اگر طرف مقابل او را به خاطر این کار طرد کند، این نشان میدهد که رابطه مناسبی برای او نیست.خودتان را دوست داشته باشید و به خودتان ایمان داشته باشید.
7. عدم حمایت عاطفی از طرف مقابل
وقتی فرد در یک رابطه احساس کند که از طرف مقابل حمایت عاطفی دریافت نمیکند، ممکن است نتواند خودِ واقعیاش را نشان دهد.حمایت عاطفی به معنای درک، همدلی، و پذیرش احساسات و نیازهای فرد است.وقتی این حمایت وجود نداشته باشد، فرد احساس تنهایی و انزوا میکند و نمیتواند به طرف مقابل اعتماد کند.
مثلا اگر فردی در محل کار با مشکل مواجه شود و به دنبال حمایت عاطفی از طرف همسرش باشد، اما همسرش او را نادیده بگیرد یا به او انتقاد کند، فرد احساس ناراحتی و دلسردی میکند.برای ایجاد حمایت عاطفی در رابطه، لازم است که دو طرف به احساسات و نیازهای یکدیگر توجه کنند و سعی کنند در مواقع سختی از هم حمایت کنند.
در ضمن، باید دو طرف به یکدیگر گوش دهند و سعی کنند دیدگاههای هم را درک کنند.
به حرف های طرف مقابل با دقت گوش دهید و سعی کنید او را درک کنید.
8. کمالگرایی
کمالگرایی یکی از ویژگیهای شخصیتی است که میتواند بر روابط فرد تأثیر منفی بگذارد. فرد کمالگرا همیشه سعی میکند بهترین باشد و از اشتباه کردن میترسد. این ترس از اشتباه کردن میتواند مانع از ابراز وجود واقعی فرد در رابطه شود. او ممکن است سعی کند همیشه بینقص به نظر برسد و از نشان دادن ضعفهای خود خودداری کند. برای غلبه بر کمالگرایی، لازم است که فرد یاد بگیرد خود را بپذیرد و اشتباهات خود را ببخشد. او باید به این باور برسد که هیچکس کامل نیست و همه اشتباه میکنند. در ضمن، باید فرد اهداف واقعبینانهای برای خود تعیین کند و از خود انتظارات غیرمنطقی نداشته باشد. هیچ کس کامل نیست. خودتان را بپذیرید و اشتباهات خود را ببخشید.
9. نقش بازی کردن
گاهی اوقات، افراد در روابط خود نقشهایی را بازی میکنند که با شخصیت واقعیشان مغایرت دارد. این نقش بازی کردن میتواند به دلیل ترس از طرد شدن، تلاش برای راضی نگه داشتن طرف مقابل، یا عدم اعتماد به نفس باشد. مثلا فردی که خجالتی و درونگرا است، ممکن است برای جلب توجه طرف مقابل، نقش یک فرد برونگرا و اجتماعی را بازی کند. یا فردی که ناراحت است، ممکن است برای جلوگیری از ناراحت کردن طرف مقابل، نقش یک فرد شاد و خوشحال را بازی کند. 
نقش بازی کردن در طولانی مدت خستهکننده و فرساینده است و میتواند منجر به احساس نارضایتی و پوچی در رابطه شود. برای رهایی از این وضعیت، لازم است که فرد صادق و روراست باشد و خودِ واقعیاش را به طرف مقابل نشان دهد. خودتان باشید. نقش بازی نکنید.
10. سوء استفاده کلامی
سوء استفاده کلامی در یک رابطه میتواند تاثیرات بسیار مخربی بر فرد داشته باشد، از جمله اینکه باعث میشود فرد احساس کند نمیتواند خودِ واقعیاش باشد. سوء استفاده کلامی شامل توهین، تحقیر، تهدید، سرزنش مداوم و کنترلگری است. این نوع رفتار باعث میشود فرد اعتماد به نفس خود را از دست بدهد، احساس بیارزشی کند و بترسد از اینکه عقاید و احساسات خود را بیان کند، زیرا میداند که با انتقاد و تحقیر روبرو خواهد شد. در چنین شرایطی، فرد برای حفظ آرامش (هرچند موقت) مجبور میشود سکوت کند، نقش بازی کند و رفتارهایی را از خود نشان دهد که با شخصیت واقعیاش مغایرت دارد. اگر در چنین رابطهای هستید، اولین قدم این است که این رفتار را به عنوان سوء استفاده تشخیص دهید. سپس به دنبال حمایت باشید و در صورت امکان، از این رابطه خارج شوید.
11. نداشتن حریم خصوصی
حریم خصوصی در هر رابطهای ضروری است. اگر فرد احساس کند که حریم خصوصی ندارد و طرف مقابل دائماً در حال کنترل و نظارت بر اوست، نمیتواند خودِ واقعیاش باشد. این کنترل میتواند شامل بررسی تلفن همراه، شبکههای اجتماعی، ایمیلها، و حتی ارتباطات فرد با دوستان و خانواده باشد. وقتی فرد احساس کند که تحت نظر است، نمیتواند آزادانه فکر کند، احساسات خود را بیان کند و رفتارهای طبیعی داشته باشد. نداشتن حریم خصوصی باعث ایجاد احساس خفگی، ناامنی و بیاعتمادی در رابطه میشود و فرد را مجبور میکند برای حفظ امنیت خود، پنهانکاری کند و رفتارهایی را از خود نشان دهد که با شخصیت واقعیاش مغایرت دارد. به حریم خصوصی طرف مقابل احترام بگذارید.
12. عدم وجود علایق مشترک
اگر دو نفر هیچ علاقه مشترکی نداشته باشند و نتوانند فعالیتهای مشترکی را با هم انجام دهند، ممکن است احساس کنند که نمیتوانند خودِ واقعیشان را در رابطه نشان دهند. وقتی فرد نتواند علایق خود را با طرف مقابل به اشتراک بگذارد، رابطه سطحی و کمعمق باقی میماند. البته داشتن علایق مشترک به این معنا نیست که دو نفر باید تمام علایقشان یکسان باشد. بلکه مهم این است که بتوانند علایقی را پیدا کنند که هر دو از آنها لذت ببرند و بتوانند وقت خود را با هم بگذرانند. اگر علایق مشترکی وجود ندارد، سعی کنید علایق جدیدی را با هم کشف کنید.
13. رقابت ناسالم
رقابت سالم میتواند باعث پیشرفت و رشد در رابطه شود، اما رقابت ناسالم میتواند مخرب و آسیبزا باشد. وقتی دو نفر در رابطه دائماً در حال رقابت با یکدیگر هستند و سعی میکنند از هم پیشی بگیرند، نمیتوانند خودِ واقعیشان را نشان دهند. این رقابت میتواند در زمینههای مختلفی مانند شغل، تحصیلات، ثروت، زیبایی، و حتی روابط اجتماعی باشد. وقتی فرد احساس کند که باید دائماً در حال رقابت باشد، نمیتواند آرامش داشته باشد و از رابطه لذت ببرد. رقابت ناسالم باعث ایجاد حسادت، خشم، و ناامنی در رابطه میشود و فرد را مجبور میکند برای حفظ برتری خود، رفتارهایی را از خود نشان دهد که با شخصیت واقعیاش مغایرت دارد. به جای رقابت، با هم همکاری کنید.
14. مقایسه شدن با دیگران
مقایسه شدن با دیگران یکی از مخربترین رفتارهایی است که میتواند در یک رابطه رخ دهد. وقتی فرد به طور مداوم با دیگران مقایسه میشود، احساس بیارزشی میکند و نمیتواند خودِ واقعیاش را نشان دهد. این مقایسه میتواند در زمینههای مختلفی مانند ظاهر، ثروت، شغل، و حتی شخصیت باشد. وقتی فرد احساس کند که همیشه باید بهتر از دیگران باشد، نمیتواند از زندگی خود لذت ببرد. مقایسه شدن باعث ایجاد حسادت، خشم، و ناامنی در رابطه میشود و فرد را مجبور میکند برای جلب توجه و تایید طرف مقابل، رفتارهایی را از خود نشان دهد که با شخصیت واقعیاش مغایرت دارد. از مقایسه کردن خودتان با دیگران دست بردارید.
15. عدم وجود مرزهای شخصی
مرزهای شخصی در یک رابطه به معنای تعیین محدودیتهایی است که به طرف مقابل اجازه نمیدهد از آنها عبور کند. این مرزها میتواند در زمینههای مختلفی مانند حریم خصوصی، زمان، انرژی، و احساسات باشد. 
وقتی فرد مرزهای شخصی مشخصی نداشته باشد، طرف مقابل ممکن است از او سوء استفاده کند و او را مجبور کند کارهایی را انجام دهد که نمیخواهد انجام دهد. در این شرایط، فرد نمیتواند خودِ واقعیاش را نشان دهد و مجبور میشود برای راضی نگه داشتن طرف مقابل، رفتارهایی را از خود نشان دهد که با شخصیت واقعیاش مغایرت دارد. مرزهای شخصی خود را تعیین کنید و از آنها دفاع کنید.
16. قهر و سکوت طولانی مدت
قهر و سکوت طولانی مدت به عنوان یک روش برای حل اختلافات در یک رابطه، بسیار مخرب است. این رفتار نه تنها به حل مسئله کمک نمیکند، بلکه باعث ایجاد فاصله عاطفی و سوء تفاهم بیشتر بین طرفین میشود. وقتی فرد در سکوت فرو میرود، نمیتواند احساسات و نیازهای خود را به طور واضح بیان کند. این امر باعث میشود طرف مقابل نتواند او را درک کند و احساس انزوا و تنهایی در رابطه افزایش یابد. در چنین شرایطی، فرد برای جلوگیری از درگیری و ادامه سکوت، مجبور میشود رفتارهایی را از خود نشان دهد که با شخصیت واقعیاش مغایرت دارد و به مرور زمان، از خودِ واقعیاش دور میشود. به جای قهر و سکوت، با یکدیگر صحبت کنید.
17. انتظارات غیر واقعی
داشتن انتظارات غیر واقعی از یک رابطه و طرف مقابل میتواند باعث ناامیدی و نارضایتی شود. وقتی فرد انتظاراتی دارد که قابل برآورده شدن نیستند، دائماً در حال انتقاد و سرزنش طرف مقابل است و نمیتواند از رابطه خود لذت ببرد. مثلا اگر فرد انتظار داشته باشد که طرف مقابل همیشه او را خوشحال کند، یا همیشه با او موافق باشد، قطعاً ناامید خواهد شد. هیچکس نمیتواند تمام نیازهای فرد دیگری را برآورده کند و همه انسانها گاهی اوقات اشتباه میکنند. انتظارات غیر واقعی باعث ایجاد فشار روانی و استرس در رابطه میشود و فرد را مجبور میکند برای برآورده کردن انتظارات طرف مقابل، رفتارهایی را از خود نشان دهد که با شخصیت واقعیاش مغایرت دارد. انتظارات واقع بینانه داشته باشید.
18. مشکلات حل نشده گذشته
مشکلات حل نشده گذشته میتوانند مانند باری سنگین بر دوش رابطه قرار گیرند و مانع از ایجاد یک رابطه سالم و صمیمانه شوند. اگر دو نفر مشکلات گذشته خود را به طور کامل حل نکرده باشند، این مشکلات به طور مداوم در رابطه فعلی آنها تکرار میشوند و باعث ایجاد درگیری و تنش میشوند. مثلا اگر فردی در رابطه قبلی خود خیانت دیده باشد، ممکن است در رابطه فعلی خود نسبت به طرف مقابل بیاعتماد باشد و دائماً او را کنترل کند. مشکلات حل نشده گذشته باعث ایجاد حسادت، خشم، و ناامنی در رابطه میشود و فرد را مجبور میکند برای محافظت از خود، رفتارهایی را از خود نشان دهد که با شخصیت واقعیاش مغایرت دارد. مشکلات گذشته را حل کنید.
