حیف است راههای جلوگیری از رفتار وابسته و کنترلگر را ندانید
رفتارهای وابسته و کنترلگر میتوانند به شدت به سلامت و پویایی یک رابطه آسیب بزنند. این رفتارها اغلب ناشی از ترس، ناامنی و عدم اعتماد به نفس هستند و میتوانند منجر به احساس خفگی، نارضایتی و حتی پایان رابطه شوند. خوشبختانه، با آگاهی و تلاش آگاهانه، میتوان از بروز این رفتارها پیشگیری کرد و رابطهای سالم و متعادل را تجربه نمود. در اینجا 15 نکته کلیدی برای جلوگیری از رفتارهای وابسته و کنترلگر در رابطه ارائه شده است:
- ✔️
خودآگاهی را تمرین کنید:
احساسات، افکار و رفتارهای خود را بشناسید. بدانید چه چیزهایی شما را مضطرب یا ناامن میکند و چرا. - ✔️
روی عزت نفس خود کار کنید:
باور داشته باشید که ارزشمند، دوستداشتنی و لایق یک رابطه سالم هستید. - ✔️
مرزهای شخصی خود را مشخص کنید:
بدانید چه چیزهایی برای شما قابل قبول است و چه چیزهایی نه. به مرزهای خود پایبند باشید و به شریک زندگی خود نیز احترام بگذارید. - ✔️
استقلال خود را حفظ کنید:
علایق، سرگرمیها و دوستان خود را داشته باشید. زندگی شما نباید فقط حول محور رابطه تان بچرخد. - ✔️
به شریک زندگی خود اعتماد کنید:
بیدلیل شک نکنید و او را کنترل نکنید. اعتماد، پایه و اساس یک رابطه سالم است. - ✔️
با شریک زندگی خود صادق باشید:
احساسات و نیازهای خود را به طور واضح و با صداقت بیان کنید. - ✔️
مهارتهای ارتباطی خود را تقویت کنید:
به جای سرزنش و انتقاد، احساسات خود را با جملاتی که با “من” شروع میشوند بیان کنید. (مثلا “من احساس ناراحتی میکنم وقتی. . . “) - ✔️
به فضای شخصی شریک زندگی خود احترام بگذارید:
او حق دارد زمانهایی را به تنهایی یا با دوستانش بگذراند. - ✔️
تلاش برای تغییر دادن شریک زندگی خود را متوقف کنید:
او را همانطور که هست بپذیرید و به جای تلاش برای تغییر دادن او، روی پذیرش تفاوتهایتان تمرکز کنید. - ✔️
از انتظارات غیرواقعی دوری کنید:
هیچکس کامل نیست و هیچ رابطهای بدون مشکل نیست. انتظارات واقع بینانه داشته باشید. - ✔️
مسئولیت احساسات خود را بر عهده بگیرید:
انتظار نداشته باشید که شریک زندگی تان مسئول خوشحال کردن شما باشد. - ✔️
در صورت نیاز، کمک حرفهای دریافت کنید:
اگر احساس میکنید در کنترل رفتارهای وابسته و کنترلگر خود مشکل دارید، از یک روانشناس یا مشاور کمک بگیرید. - ✔️
قاطع باشید:
بدون پرخاشگری، خواستههای خود را بیان کنید و از حقوق خود دفاع کنید. - ✔️
ببخشید و رها کنید:
کینه و خشم را رها کنید و اجازه دهید گذشته در گذشته بماند. - ✔️
به خودتان یادآوری کنید که لایق یک رابطه سالم هستید:
مرتباً به خود یادآوری کنید که شایسته عشق، احترام و حمایت هستید.
مهم تر از همه، به خودتان و شریک زندگی تان احترام بگذارید و برای ساختن رابطهای سالم و شاد تلاش کنید. 
جلوگیری از رفتارهای وابسته و کنترلگر در رابطه
1. مرزهای شخصی خود را بشناسید و از آنها محافظت کنید.
مرزهای شخصی خطوطی هستند که شما برای تعیین نحوه رفتار دیگران با خودتان ترسیم میکنید. شناخت این مرزها و دفاع از آنها برای حفظ استقلال و جلوگیری از وابستگی بیش از حد ضروری است. مثلا مشخص کنید چه مقدار زمان را میخواهید با پارتنرتان بگذرانید و چه مقدار را برای خودتان و علایق شخصیتان نیاز دارید. به طور قاطعانه و محترمانه به پارتنرتان بگویید که چه رفتارهایی را نمیپذیرید. اجازه ندهید پارتنرتان به طور مداوم شما را برای تغییر دادن تحت فشار قرار دهد. مرزهایتان را به طور منظم ارزیابی کنید و در صورت نیاز آنها را تغییر دهید. اگر در تعیین مرزهای خود مشکل دارید، از یک متخصص کمک بگیرید.
2. استقلال خود را حفظ کنید.
زمانی را به فعالیتهایی اختصاص دهید که از آنها لذت میبرید، حتی اگر پارتنرتان علاقهای به آنها نداشته باشد. با دوستان و خانواده خود وقت بگذرانید و روابط خود را با آنها تقویت کنید. اهداف شخصی خود را دنبال کنید و برای رسیدن به آنها تلاش کنید. استقلال مالی خود را حفظ کنید و برای کسب درآمد و مدیریت مالی خود مسئولیتپذیر باشید. تصمیمات مهم زندگی خود را مستقل از پارتنرتان بگیرید و به نظرات او احترام بگذارید اما بر اساس ارزشهای خود عمل کنید.
3. ارتباط باز و با صداقت داشته باشید.
ارتباط باز و با صداقت سنگ بنای هر رابطه سالم است.در مورد احساسات، نیازها و نگرانیهای خود با پارتنرتان صحبت کنید و به او اجازه دهید بداند که در چه وضعیتی هستید.این کار به جلوگیری از سوء تفاهمها و ایجاد فضایی از اعتماد و صمیمیت کمک میکند.به جای سرزنش کردن، از جملات “من” استفاده کنید تا احساسات خود را بیان کنید.مثلا به جای گفتن “تو همیشه دیر میکنی”، بگویید “من احساس ناراحتی میکنم وقتی دیر میرسی چون فکر میکنم به من احترام نمیگذاری”.به حرفهای پارتنرتان با دقت گوش دهید و سعی کنید دیدگاه او را درک کنید.
از انتقاد کردن و قضاوت کردن خودداری کنید و سعی کنید به جای آن با همدلی و حمایت پاسخ دهید.
در مورد مسائل دشوار و ناخوشایند نیز با پارتنرتان صحبت کنید و از مخفی کردن آنها خودداری کنید.اگر در برقراری ارتباط موثر با پارتنرتان مشکل دارید، از یک مشاور کمک بگیرید.
4. به حریم خصوصی یکدیگر احترام بگذارید.
هر فردی حق دارد حریم خصوصی خود را داشته باشد. سعی نکنید ایمیلها، پیامکها یا شبکههای اجتماعی پارتنرتان را چک کنید. این کار نه تنها به رابطه شما آسیب میزند، بلکه نشانهای از عدم اعتماد و کنترلگری است. به فضا و زمان شخصی پارتنرتان احترام بگذارید و به او اجازه دهید گاهی اوقات تنها باشد. از پرسیدن سوالات شخصی و فضولی کردن در زندگی پارتنرتان خودداری کنید. اگر نگران چیزی هستید، به جای جاسوسی کردن، با پارتنرتان در مورد آن صحبت کنید. به این درک برسید که هر فردی نیازمند داشتن قلمروی شخصی است. حریم خصوصی فضایی برای تنفس در رابطه است.
5. از کنترل کردن دست بردارید.
کنترل کردن رفتاری مخرب است که میتواند به رابطه شما آسیب جدی وارد کند. سعی نکنید پارتنرتان را مجبور کنید کاری را انجام دهد که نمیخواهد، یا او را از انجام کارهایی که دوست دارد منع کنید. به جای آن، به او اعتماد کنید و به انتخابهایش احترام بگذارید. به جای تلاش برای تغییر دادن پارتنرتان، او را همانطور که هست بپذیرید. به جای دادن دستور، از درخواست کردن استفاده کنید. به جای انتقاد کردن، از قدردانی کردن استفاده کنید. 
به جای تلاش برای برنده شدن در بحثها، به دنبال راهحلهایی باشید که برای هر دوی شما مناسب باشند. به خود و پارتنرتان اعتماد کنید و به او اجازه دهید خودش باشد.
6. روی خودتان تمرکز کنید.
به اهداف شخصی خود فکر کنید و برای رسیدن به آنها تلاش کنید. مهارتهای جدید یاد بگیرید و دانش خود را افزایش دهید. به سلامت جسمی و روانی خود اهمیت دهید و سبک زندگی سالمی را دنبال کنید. با دوستان و خانواده خود وقت بگذرانید و روابط خود را با آنها تقویت کنید. به خودتان عشق بورزید و به خودتان احترام بگذارید.
7. از سوء استفاده عاطفی آگاه باشید.
سوء استفاده عاطفی نوعی رفتار کنترلگرانه است که میتواند به عزت نفس و سلامت روانی شما آسیب جدی وارد کند. نشانههای سوء استفاده عاطفی شامل تحقیر، سرزنش، تهدید، انزوا، و کنترل کردن است. اگر در رابطهتان مورد سوء استفاده عاطفی قرار میگیرید، از یک متخصص کمک بگیرید و رابطه را ترک کنید. به احساسات خود اعتماد کنید و اگر احساس ناراحتی میکنید، آن را جدی بگیرید. به دنبال حمایت از دوستان و خانواده خود باشید. با یک مشاور یا روانشناس صحبت کنید. هیچگاه سوء استفاده عاطفی را توجیه نکنید یا به آن عادت نکنید. سلامت روان شما در اولویت است.
8. مسئولیت احساسات خود را بر عهده بگیرید.
به این درک برسید که هیچکس نمیتواند شما را خوشحال کند، مگر خودتان. به جای سرزنش کردن دیگران، به دنبال راههایی برای بهبود احساسات خود باشید. مهارتهای مقابله با استرس را یاد بگیرید و از آنها برای مدیریت احساسات منفی خود استفاده کنید. هر وقت احساس بدی داشتید از خودتان بپرسید چرا؟ احساسات خود را به روشهای سالم تخلیه کنید.
9. انتظارات واقعبینانه داشته باشید.
هیچ رابطهای کامل نیست و هر رابطهای با چالشها و مشکلاتی روبرو خواهد شد. انتظارات واقعبینانه داشته باشید و بدانید که پارتنرتان نیز مانند شما انسان است و ممکن است اشتباه کند. به جای تمرکز بر نقصهای پارتنرتان، بر نقاط قوت او تمرکز کنید و از او قدردانی کنید. به این درک برسید که هیچکس نمیتواند تمام نیازهای شما را برآورده کند. به جای آرمانگرایی، واقعگرا باشید. به جای انتظار داشتن تغییر، سعی کنید پارتنرتان را همانطور که هست بپذیرید. سعی کنید درک کنید که هر فردی نواقصی دارد. از خودتان بپرسید آیا من یک فرد کامل هستم؟
10. به دنبال کمک حرفهای باشید.
هیچ اشکالی ندارد که از دیگران کمک بخواهید. یک متخصص میتواند دیدگاه جدیدی را ارائه دهد. میتوانید از مشاور به صورت فردی یا زوجی کمک بگیرید. انتخاب مشاور متخصص و با تجربه مهم است.
11. از مقایسه خود و رابطهتان با دیگران دست بردارید.
هر رابطه منحصر به فرد است و نباید خود و رابطهتان را با دیگران مقایسه کنید. رسانههای اجتماعی اغلب تصویری غیرواقعی از روابط را به نمایش میگذارند و مقایسه کردن خود با آنها میتواند منجر به احساس نارضایتی و ناامیدی شود. به جای مقایسه کردن، بر روی نقاط قوت و ویژگیهای مثبت رابطهتان تمرکز کنید. هیچگاه نمیدانید پشت پرده زندگی دیگران چه میگذرد. به جای تمرکز بر داشتههای دیگران، قدر داشتههای خود را بدانید. مقایسه کردن یک عادت مخرب است. به جای مقایسه کردن، سعی کنید از دیگران الگوبرداری کنید.
12. بخشش را تمرین کنید.
بخشش به معنای فراموش کردن نیست، بلکه به معنای رها کردن خشم است. بخشش یک انتخاب است. از خودتان بپرسید چه چیزی باعث میشود که نتوانید ببخشید؟
13. برای رشد و پیشرفت فردی و رابطهتان وقت بگذارید.
رابطهها نیاز به توجه و مراقبت دارند. برای رشد و پیشرفت فردی و رابطهتان وقت بگذارید و از آن غافل نشوید. با هم به مسافرت بروید، قرارهای عاشقانه داشته باشید، در فعالیتهای مشترک شرکت کنید و سعی کنید رابطهتان را زنده و پویا نگه دارید. 
از ایجاد روتین و روزمرگی در رابطه خودداری کنید. همیشه به دنبال راههایی برای بهبود رابطه خود باشید. به یکدیگر یادآوری کنید که همدیگر را دوست دارید. با یکدیگر مهربان باشید.
14. درک کنید که تغییر زمان میبرد.
به خودتان و پارتنرتان فرصت دهید. از جشن گرفتن موفقیتهای کوچک غافل نشوید. به خودتان یادآوری کنید که چرا میخواهید تغییر کنید. تغییر یک فرآیند است، نه یک رویداد. صبور باشید. 
15. در صورت نیاز، رابطه را ترک کنید.
گاهی اوقات، با وجود تمام تلاشها، یک رابطه نمیتواند سالم و رضایتبخش باشد. اگر در رابطهای هستید که به شما آسیب میزند و هیچ امیدی به بهبود آن وجود ندارد، ترک رابطه ممکن است بهترین گزینه باشد. ترک رابطه یک تصمیم دشوار است، اما گاهی اوقات برای حفظ سلامت روانی و جسمی شما ضروری است. هیچگاه در رابطهای که به شما آسیب میزند نمانید. به خودتان اجازه دهید که سوگواری کنید. به خودتان اهمیت دهید.
